Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu


Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu to miejscowy ośrodek life "luteranizmu", który działa na obszarze naszej wspólnoty i jest częścią diecezji mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej. Znajduje się przy placu Ignacego Daszyńskiego, co czyni ją dostępną dla wiernych oraz odwiedzających.

Zasięg tej parafii obejmuje liczne regiony, w tym powiat piski, powiat ełcki, powiat łomżyński, powiat kolneński oraz powiat grajewski, co sprawia, że jej działalność ma duży wpływ na życie religijne mieszkańców tych obszarów.

Historia

Pisz

Początki parafii i okres do XX wieku

Reformacja zagościła w Piszu zaledwie kilka lat po tym, jak Marcin Luter wystąpił z 95 tezami w 1517 roku. To wtedy rozpoczęto organizowanie ewangelickich nabożeństw, które stawały się coraz bardziej popularne. W 1525 roku protestantyzm uzyskał status religii państwowej w Prusach, a kościół w Piszu przyjął formę świątyni ewangelickiej. W początkowym okresie miały tu jeszcze miejsce msze katolickie.

W 1528 roku Pisz włączono do ewangelickiego biskupstwa Pomezanii, a w 1530 do miasta przybyli pierwsi luterańscy duchowni. Marcin Gloss, profesor Akademii Krakowskiej, objął posadę proboszcza w 1547 roku. W jego czasie została założona polska szkoła ewangelicka, a w 1567 roku Pisz włączono w skład superintendentury ełckiej. Na początku wieku XVIII znaczenie parafii wzrosło, a w 1715 roku utworzono Urząd Główny.

Ksiądz Wilhelm Tyszko, który pełnił posługę w latach 1710–1725, był autorem postylli i współautorem polskiego kancjonału. W 1751 roku Pisz wszedł pod administrację biskupstwa Samlandii, będącego podległym konsystorzowi w Królewcu.

W XVIII wieku w parafii dominował język polski. W niedzielę i w dni świąteczne odbywały się liczne nabożeństwa, które prowadzone były zarówno w języku polskim, jak i niemieckim, jednak znacznie przeważały polskojęzyczne posługi. Tygodniowe nabożeństwa odbywały się jedynie w języku polskim, to dotyczyło również nauczania katechizmu Lutra, które odbywało się w niedziele przed południem. W XVII i XVIII wieku większość duchownych i członków parafii posługiwała w języku polskim. Zmiany w używaniu języka polskiego nastąpiły dopiero w XIX wieku, quando władze kościoła postanowiły ograniczyć jego obecność w działaniach kościelnych.

W 1830 roku, wskutek złego stanu świątyni w Piszu, nabożeństwa przeniesiono do Turośli, a w 1843 roku powstał nowy kościół św. Jana Chrzciciela w Piszu. Przeorganizowanie struktury kościelnej w końcu XIX wieku spowodowało wydzielenie kilku wiejskich zborów z parafii w Piszu, które stały się samodzielnymi jednostkami.

Czasy po II wojnie światowej

Po zakończeniu II wojny światowej kościół w Piszu został zajęty przez napływową ludność katolicką. Na początku nabożeństwa ewangelickie były organizowane w sali ratusza, a następnie w Szkole Podstawowej nr 1. Ostatecznie, świątynią zboru stała się kaplica urządzona w budynku parafialnym. W wyniku ewakuacji ludności i wysiedleń, znacznie spadł odsetek ewangelików w mieście. Parafia stała się częścią diecezji mazurskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, a wierni pochodzący z likwidowanej parafii ewangelickiej w Łomży zostali do niej włączeni.

W 1947 roku zborowi przydzielono pierwszego proboszcza-administratora po wojnie, księdza Bertolda Rückerta, który zamieszkał w budynku, gdzie znajdowała się także kaplica parafialna. Na podstawie statystyk z 1949 roku, parafia liczyła 1047 członków. Ksiądz Rückert zarządzał do 31 października 1954 roku, po czym jego miejsce zajął ksiądz Otton Hintz, który pełnił posługę do końca czerwca 1969 roku. Następcą Hintza był ksiądz Edmund Schmidt, a niecały rok później rozpoczął tu pracę ksiądz Henryk Sikora, który organizował obozy młodzieżowe związane z nauczaniem konfirmacyjnym.

W 1970 roku liczba wiernych spadła do 200. Ten trend się utrzymywał, przyczyniając się do masowych wyjazdów do RFN związanych z akcją łączenia rodzin. W 1976 roku miały miejsce kolejne masowe migracje do zachodnich Niemiec, a w maju 1977 roku ksiądz Sikora złożył rezygnację z pełnienia posługi, wyjeżdżając także na zachód. Przez krótką chwilę administrację sprawował ksiądz Paweł Kubiczek, a od kwietnia 1978 roku zastąpił go ksiądz Krzysztof Rej, który inicjował budowę Domu Spotkań. Ksiądz Rej był na tym stanowisku do czerwca 2004 roku, kiedy to jego miejscem zajął ksiądz Paweł Szwedo, a od września 2008 roku – ksiądz Marcin Pysz.

7 marca 2009 roku w budynku parafialnym rozpoczął działalność Środowiskowy Dom Samopomocy Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Piszu. W tym samym roku powstała stacja diakonijna. W 2010 roku zainaugurowano wydawanie miesięcznika parafialnego o nazwie „Piski ewangelik” oraz utworzono Ewangelickie Stowarzyszenie Betel, które zajmuje się działalnością charytatywną. W 2010 roku parafia liczyła około 150 wiernych.

19 sierpnia 2012 roku, decyzją rady parafialnej, ksiądz Marcin Pysz został powołany na proboszcza i przyjął urząd 7 października 2012 roku, w którym wprowadził go biskup Rudolf Bażanowski. W styczniu 2019 roku na pierwszego wikariusza po II wojnie światowej mianowano księdza Piotra Ucińskiego, który praktykował w zborze od lutego 2018 roku. Sprawował to stanowisko do końca czerwca 2019 roku.

W latach 2016–2019 prowadzono rozbudowę budynków parafii, które zostały poświęcone 24 maja 2019 roku przez biskupa Jerzego Samca w asyście biskupa Pawła Hause oraz innych duchownych.

Filiały

Biała Piska

W 1531 roku duszpasterze ewangeliccy zainicjowali działalność w Białej Piskiej, gdzie pierwszym proboszczem luterańskim był ksiądz Georg Landmesser. Jednakże, w 1532 roku zrezygnował on ze stanowiska po potępieniu anabaptyzmu przez biskupstwo. W 1579 roku ustanowiono tu urząd drugiego duchownego.

Biała Piska do 1715 roku wchodziła w skład Okręgu Kościelnego Ełk (Kirchenkreis Lyck). Następnie, aż do 1945 roku należała do Okręgu Kościelnego Ełk (Kirchenkreis Johannisburg) w ramach Prowincji Kościelnej Prus Wschodnich Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej. Na miejscu poprzedniego kościoła w latach 1756-1763 wzniesiono nową świątynię. Jej proboszczem w latach 1765-1773 był ks. Johann Christoph Szurmiński.

Z danych z 1890 roku wynika, że parafia liczyła 6200 członków, w tym 4300 Polaków i 1900 Niemców. Z przedwojennych duchownych w Białej Piskiej należeli ksiądz Eduard Rudolf Paul (1894-1905), ksiądz Karl Rausch (1897-1916), ksiądz dr Johannes Behm (1905-1926) oraz ksiądz Walter Horn (1926-1928). W 1925 roku liczba parafian wynosiła 5911, obejmując mieszkańców miasta oraz okolice. W 1937 tej liczbie odpowiadało 5765 wiernych, w tym w samej Białej Piskiej było 2091 ewangelików.

Ksiądz Heinrich Heldt sprzeciwiał się hitleryzmowi i należał do Kościoła Wyznającego. Zmarł w wyniku bombardowań podczas przebywania przed Armii Czerwonej w 1945 roku. Po wojnie, w 1945 roku, dawny kościół ewangelicki został przejęty przez katolickich wiernych. Opieką duszpasterską ewangelików zajął się ksiądz Włodzimierz Missol, a następnie dojeżdżał diakon Edward Szendl z parafii w Ukcie. Pierwsze powojenne nabożeństwo odbyło się 4 września 1946 roku w sali przygotowanej przez magistrat. Obiekt zabezpieczał milicjant, ze względu na zebrany pod salą tłum wykrzykujący wyzwiska w stronę zebranych wiernych, próbując uniemożliwić nabożeństwo.

W grudniu 1946 do parafii należało 344 zadeklarowanych i 350 niezadeklarowanych wiernych. Plebania, dom parafialny oraz inne budynki zostały spalone. Katolicki ksiądz przejął również ziemię będącą własnością parafii. Z powodu zajęcia budynku kościoła przez katolików, parafia ewangelicka straciła odpowiednie miejsce do prowadzenia nabożeństw, które odbywały się nadal w sali udostępnionej przez magistrat, mieszczącej połowę chętnych do uczestnictwa w nabożeństwie.

Nabożeństwa prowadził następnie ksiądz Władysław Pilch, a od 15 października 1947 roku administracją nad parafią objął ksiądz Bertold Rückert z Pisza. Nabożeństwa w Białej Piskiej odbywały się w nieregularnych terminach w budynku dawnej szkoły rzemieślniczej. W 1951 roku liczba członków parafii wynosiła 780. Do 31 października 1954 administrował nią ksiądz Rückert, po którym przyszła kolej na księdza Ottona Hintza. W 1967 roku parafia w Białej Piskiej utraciła samodzielność i stała się stacją kaznodziejską parafii w Piszu.

Przez rok, od 1 lipca 1969 roku, opiekowała się nią ksiądz Henryk Sikora. W miejscowym zborze liczono wówczas 70 członków. Od 1 kwietnia 1978 roku administracja nad zborem wróciła do parafii w Piszu, po czym nabożeństwa w kaplicy odbywały się w co drugą niedzielę. Od 2013 roku są organizowane tylko w święta, a miejscowi wierni są dowożeni do Ełku lub Pisza na nabożeństwa.

1 grudnia 2014 roku budynek mieszczący kaplicę został przekazany Ewangelickiemu Stowarzyszeniu Betel, które w 2015 roku utworzyło Powiatowy Środowiskowy Dom Samopomocy.

Ełk

Ełk był jednym z ważniejszych ośrodków luteranizmu na Mazurach. W 1536 roku do miasta przybył Jan z Sącza, który został zaproszony przez księcia Albrechta Hohenzollerna. Jan z Sącza był pierwszym ewangelickim księdzem w Ełku i prowadził drukarnię. W latach 1547-1551 zbudowano kościół, który niestety spłonął w 1651 roku.

W kolejnych latach świątynia była niszczona przez różne konflikty. Odbudowano ją po raz kolejny w latach 1845-1850, a w 1905 roku powstała kaplica gromadkarzy dla 250 osób oraz przyległy budynek zborowy. Podczas I wojny światowej kościół został zniszczony, ale odbudowano go w latach 1922-1924. W 1925 roku miejscowa parafia liczyła aż 17 000 członków.

W Ełku działała stacja diakonijna, dom opieki i dla sierot, a także wiele innych działań charytatywnych i duszpasterskich. Do 1945 roku Ełk był siedzibą Okręgu Kościelnego Ełk (Kirchenkreis Lyck). Kościół ewangelicki w Ełku został po II wojnie światowej przejęty przez katolików, a kaplica gromadkarzy w 1947 roku przeszła w ręce metodystów. Po wojnie nabożeństwa w Ełku nie odbywały się aż do 1955 roku, kiedy to ksiądz Edward Busse z parafii w Mrągowie został upoważniony do organizacji wznowienia nabożeństw.

23 listopada 1955 roku 14 osób zwróciło się do księdza Bussego z prośbą o poprowadzenie luterańskiego nabożeństwa. Zabrakło jednak miejsca, więc zgrupowanie sięgnęło po pomoc parafii metodystycznej, która wniosła odmowę. Pomogła natomiast zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów, który użyczył swojego miejsca. Nabożeństwo odbyło się 18 grudnia i wzięło w nim udział 40 osób.

10 stycznia 1956 roku, Prezydium Naczelnej Rady Kościoła Evangelicko-Augsburskiego w PRL mianowało księdza Bussego proboszczem-administratorem reaktywowanej parafii ewangelicko-augsburskiej w Ełku. Jeszcze 23 stycznia 1956 roku złożono wniosek do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Białymstoku o przydzielenie miejsca na nabożeństwa, z uwagi na zajęcie wszystkich trzech budynków parafii przez inne wyznania, w tym parafii prawosławnej. 18 grudnia 1955 roku odbyło się kolejne nabożeństwo, które zgromadziło 60 wiernych.

11 stycznia 1956 roku nastąpiło kolejne nabożeństwo, które przyciągnęło 70 uczestników. Problemy organizacyjne sprawiały kłopoty, ponieważ zdarzały się także nabożeństwa dla innych wyznań. Sala nabożeństw i pokój kancelaryjny w budynku zborowym do dawnej kaplicy gromadkarskiej przy ul. Słowackiego zostały oddane nad parafię ewangelicką 5 kwietnia 1956 roku. Niestety, relacje między zborami ewangelickim i metodystycznym nie były korzystne.

W międzyczasie, w październiku 1960 roku dzierżawca kaplicy, ksiądz Edward Małłek z parafii metodystycznej został pozbawiony prawa do duszpasterstwa. Od 1962 roku sporadycznie na nabożeństwa uczęszczał świecki przedstawiciel. W 1958 roku do ełckiego zboru należało 47 członków.

20 sierpnia 1962 roku podpisano umowę dzierżawy dla plebanii przy ul. Słowackiego, co pozwoliło władzom duchownym zamieszkać w Ełku. Od października 1962 roku wikariuszem został ksiądz Jerzy Drzewiecki. Pod manicą reorganizacji sieci parafialnej, Ełk stał się siedzibą parafii, której podlegały stacje kaznodziejskie w Białymstoku, Gołdapi, Olecku i Suwałkach. Ksiądz Drzewiecki zarządzał Ełkiem oraz niewielkimi filiami do końca czerwca 1962 roku, po czym administrację z rąk wikariusza przejął ksiądz Otton Jaworski.

1 stycznia 1968 roku Ełk stał się siedzibą parafii, do której podlegały stacje kaznodziejskie. Zbór w Ełku, bez przyległych parafii, liczył około 100 wiernych. Od lutego 1971 roku administrację nad parafią przejął ksiądz Władysław Pilch. Z braku duszpasterza liczba wiernych zaczęła spadać, dlatego senior Paweł Kubiczek prosił Konsystorza o przydzielenie do Ełku własnego księdza.

Na mocy dokumentu z Wydziału do Spraw Wyznań przy Urzędzie Wojewódzkim w Białymstoku z 13 września 1974 roku, kościół i plebania przy ul. Słowackiego stały się własnością parafii luteranckiej. Z powodu złego stanu technicznego budynków, urząd nakazał przeprowadzenie niezbędnych remontów, co było niemożliwe do realizacji przez nielicznych wiernych z parafii, a zabiegi księdza Pilcha o pozyskanie funduszy na te prace sprowadzały się do jedynie próśb do Konsystorza. Tajemnicą nie był zamiar „oferowania” budynków do zamiany na inne.

1 lipca 1975 roku administracja nad parafią w Ełku została przekazana księdzu Januszowi Jaguckiemu z parafii w Giżycku. Zbór Ełku liczył wówczas tylko około 50 członków. W piśmie z października 1975 roku skierowanym do biskupa Wantuły informował, że nabyciem kaplicy oraz domu parafialnego były zainteresowane inne, w tym parafie metodystyczne.

Konsystorz wyraził zgodę na sprzedaż budynku w Ełku w lipcu 1976 roku, a w październiku administrator parafii, ksiądz Jagucki podpisał umowę na korzystanie przez zbór z kaplicy należącej do ełckiej parafii prawosławnej, w której ewangelicy. W 1982 roku nastąpiło przekształcenie parafii ewangelickiej w Ełku w Parafię Ewangelicko-Augsburską w Suwałkach z filiami obejmującymi Ełk i Gołdap.

Do 1990 roku parafia prawosławna zaczęła wymagać coraz wyższych opłat za korzystanie z jej budynku. W październiku 1994 roku doszło do podpisania wspólnoty ołtarza i ambony między Kościołem Ewangelicko-Augsburskim w RP a Kościołem Ewangelicko-Metodystycznym, co spowodowało zakończenie nabożeństw luterańskich w Ełku. W 2005 roku filiał w Ełku został zlikwidowany na mocy decyzji Konsystorza.

W 2010 roku, w związku z niezadowoleniem ze związku z metodystami, w Ełku została otworzona na nowo ewangelicka placówka duszpasterska jako filiał Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Piszu, a opiekę nad nią sprawował proboszcz tej parafii, ksiądz Marcin Pysz. Z braku własnej kaplicy, nabożeństwa w Ełku wznowiono w lokalu należącym do mniejszości niemieckiej w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia w 2010 roku. Wówczas filiał miał około 50 członków.

Wejsuny

Parafia ewangelicka w Wejsunach powstała w 1898 roku na podstawie okręgu duszpasterskiego, który został utworzony w 1895 roku. Jej pierwszym proboszczem został ks. Heinrich Kull, który sprawował ten urząd do 1909 roku. Następnym duszpasterzem był ks. Rudolf Wiśniewski. W latach 1908–1910 wybudowano we wsi kościół, poświęcony 27 listopada 1910 roku.

W 1922 roku na stanowisko proboszcza awansował ks. Paul Melzer. W 1925 roku w zbiorze wejsuńskim liczono 1200 wiernych. W 1932 roku proboszczem został ksiądz Ernst Seidler, a od 1938 do 1945 roku stanowisko to sprawował ks. Erich Albert August Tiedtke. Po II wojnie światowej Wejsuny przejęły jurysdykcję Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP i w 1946 roku działalność została zreorganizowana przez diakona Edwarda Spendla z parafii w Ukcie.

W grudniu 1946 roku liczba wiernych wynosiła 300 zadeklarowanych i 800 niezadeklarowanych, a nabożeństwa odbywały się co trzy tygodnie. Pierwsza powojenna konfirmacja miała miejsce w 1948 roku. Dwa lata później, podczas przymusowego przekazania świątyni katolikom, wspólnota jako zbór broniła swej sprawy. W 1951 roku do parafii należało ponad 660 członków.

W wyniku wyjazdów na Zachód, w roku 1954 parafia wejsuńska była administracyjnie podporządkowana parafii w Szczytnie. W tym czasie zgromadzenie liczyło jedynie 150 członków. W latach 1960-1961 Wejsuny przyłączono do parafii w Mrągowie, a w 1962 roku wróciły do Ukty. W 1968 roku parafia wejsuńska została przekształcona w stację kaznodziejską podległą parafii w Ukcie, a od 1970 roku weszła w skład parafii w Piszu. Próby przywrócenia prawa własności do budynku dawnej plebanii do dzisiaj nie przyniosły rezultatów, w 1987 roku odnotowano zaledwie 30 ewangelików.

W 1993 roku wejsuńska stacja kaznodziejska została filiałem parafii piskiej. W 2017 roku wioskę zamieszkiwało około 30 luteran, a w 2019 roku lokalny filiał zrzeszał około 40 wiernych.

Drygały

Ewangelicy w Drygałach mieli po raz pierwszy wspomnienie o swoim kościele z 1438 roku. Niestety, 9 października 1656 roku uległ on zniszczeniu przez Tatarów rozkazujących Janowi Kazimierzowi. Świątynia została odbudowana w 1660 roku, lecz w 1730 roku została rozebrana, aby zastąpić ją nową, powstałą w latach 1731-1734. Na początku XVIII wieku powstała również plebania.

W latach 1885–1909 proboszczem parafii w Drygałach był ksiądz Otto Carl Julius Meißner. Jego następca, ksiądz Heinrich Conrad Skowronski sprawował posługę w latach 1909-1913, natomiast od 1913 roku do 1933 roku urząd proboszcza pełnił ksiądz August Peretsdorff.

W latach dwudziestych XX wieku parafia liczyła 4400 wiernych, a działająca przy niej stacja socjalna opiekowała się 10 szkołami. Ostatnim proboszczem w ramach Ewangelickiego Kościoła Unii Staropruskiej był ksiądz dr Bruno Braczko, który pełnił funkcję od 1933 do 1945 roku.

Po zakończeniu II wojny światowej parafialne mienie zostało przejęte przez katolików. Według sprawozdania ks. diakona Edwarda Szendela, który 4 września 1946 roku odwiedził Drygały, wokół świątyni porozrzucane były ławki, a wierni nie mieli żadnej opieki duszpasterskiej. Na skutek zajęcia kościoła przez katolików, stracili również ich ochrona pod kątem chrztu czy pogrzebu. Po nabożeństwie wybrano tymczasową Radę Kościelną, a także wystosowana została prośba do Konsystorza o przydzielenie księdza do obsługi zboru.

Mienie zboru parafii zostało przekazane katolikom przez władze administracyjne. Dziękując interwencji ks. seniora Edmunda Friszke, wójt udostępnił ewangelikom małą kaplicę, w której prowadzono działalność duszpasterską, choć możliwe to było z trudnościami: parafia dzieliła bowiem obiekt z przedszkolem i miejscem zabaw.

W październiku 1947 roku objęto pierwszego powojennego stałego duszpasterza. Był nim ksiądz Bertold Rückert z parafii w Piszu. W Drygałach liczono wtedy 660 członków. Po nim, w 1954 roku opiekę nad zborem przejął ks. diakon Otton Hinz. W 1961 roku zbór Drygał został zdegradowany do stacji kaznodziejskiej parafii w Piszu. W lipcu 1969 roku liczba wiernych wynosiła 60 i na tym etapie Dycja pozostawała stacją kaznodziejską.

Na początku lat 70-tych XX wieku liczba ewangelików ukazanych zależnie od stanu z 1971 roku. W ten sposób parafia dysponowała dwoma salami w dawnym Gemeindehaus, gdzie odbywały się nabożeństwa. W 2004 roku w Drygałach pozostali już tylko 4 ewangelicy, a z tego względu w lutym 2005 roku filiał został zamknięty.

Ruciane-Nida

Filia w Rucianem zorganizowana przez parafię ewangelicką w Ukcie powstała w 1920 roku. Jej świątynią stał się miejscowy kościół ewangelicki, będący domem zborowym. W latach 20. XX wieku do tutejszego zboru należało 1500 wiernych, a także funkcjonowała stacja diakonijna.

Świątynia uległa zniszczeniu w 1945 roku w 35%. Według informacji dk. Edwarda Szendla w lutym 1946 roku w Rucianem było 206 wiernych, a w Nidzie 134. Wszyscy byli niezadeklarowani z uwagi na złe traktowanie przez katolików – rabunki i przemoc fizyczną. Z powodu zniszczenia kościoła, nabożeństwa odbywały się w szkole w Nidzie, jednak po objęciu budynku przez nową nauczycielkę, 15 maja 1947 roku, zabroniła ona sprawowania tam posług religijnych.

28 maja 1947 roku kościół ewangelicki został zajęty przez katolickiego biskupa z Olsztyna, a jego poświęcenie nastąpiło jako świątynia katolicka. Działania katolików zostały uznane przez specjalny referat Starostwa.

Później, w 1947 roku, rodzina Kopacz, właściciele małej sali tanecznej w Nidzie, oddali ten budynek ewangelikom. Został przekształcony w kaplicę. W 1951 roku do filiału Ruciane należało 420 wiernych, a w 1953 roku na tle sporów o kościół doszło do bójek, co wymagało interwencji prokuratora. jednak sprawy zakończono na kraju i ponownie dokumenty z uzgodnieniem sprawy dotarły do wspólnoty lokalnej.

W 1964 roku zatrudnionymi w Rucianie byli duchowni, a starostwo zapewniało im odpowiednie warunki i osoby do pomocy. W 1965 roku zgłoszono, że gospodarz zamknie gospody podczas nabożeństw. Wszystko przebiegałoby sprawnie, jednak konflikt z sąsiedztwem w warunkach eliminowałwwołują wzajemna negatywne skutki wzajemnego mityngowania.

Na koniec grudnia 1963 roku parafia w Rucianem-Nidzie została wdrożona jako stacja kaznodziejska do parafii w Piszu. Parafia uzyskała kaplicę w Nidzie w 1971 roku, co miało otworzyć nowe perspektywy. Nie doszło jednak do realizacji planów, związanych z wyjazdami członków filiału. W 1976 roku pozostało 25 członków. Z uwagi na zbyt małą liczbę członków w 2003 roku zakończono prowadzenie nabożeństw, a filiał został zlikwidowany w 2006 roku. Miejscowi wierni udają się na nabożeństwa do Wejsun, Pisza, Ukty i Mikołajek.

Współczesność

W parafii ewangelicko-augsburskiej w Piszu na czołowej pozycji wśród liderów znajduje się ks. Marcin Pysz, który pełni funkcję proboszcza. Nabożeństwa odbywają się w każdą niedzielę oraz w dni świąteczne w lokalnej kaplicy. W ramach działalności duszpasterskiej, organizowane są również godziny biblijne, a także spotkania przeznaczone dla młodzieży oraz osób, które pragną zgłębić temat protestantyzmu.

Również w filiałach odbywają się regularne nabożeństwa:

  • Biała Piska – od roku 2013 nabożeństwa w kaplicy usytuowanej przy pl. Mickiewicza 28 są organizowane wyłącznie w dni świąteczne. Natomiast na cotygodniowe nabożeństwa, wierni z Białej Piskiej są przewożeni do Pisza lub Ełku, i to dwa razy w miesiącu, za pośrednictwem transportu, który organizuje sama parafia,
  • Ełk – nabożeństwa odbywają się co drugą niedzielę oraz w dniach świątecznych w siedzibie Mniejszości Niemieckiej usytuowanej przy ul. 11-go Listopada 2,
  • Wejsuny – w tym miejscu nabożeństwa mają miejsce zarówno w każdą niedzielę, jak i święta.

W Piszu funkcjonuje również Ewangelickie Stowarzyszenie Betel, które zostało założone przez proboszcza Pysza. Dodatkowo, w parafii działa stacja diakonijna oraz stacja socjalna. Ponadto, dostępna jest wypożyczalnia sprzętu rehabilitacyjnego, co stanowi wsparcie dla potrzebujących. W Białej Piskiej znajduje się również Powiatowy Środowiskowy Dom Samopomocy oraz Centrum Integracji Społecznej, które pełnią istotną rolę w integracji lokalnej społeczności.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t RudolfR. Bażanowski RudolfR., Kościoły i parafie diecezji mazurskiej. Przeszłość i teraźniejszość. Tom I, Olsztyn: Mazurskie Towarzystwo Ewangelickie, 2019, s. 117-126, ISBN 978-83-941294-2-2.
  2. a b c d e f g h i j RudolfR. Bażanowski RudolfR., Kościoły i parafie diecezji mazurskiej. Przeszłość i teraźniejszość. Tom II, Olsztyn: Mazurskie Towarzystwo Ewangelickie, 2019, s. 132-136, ISBN 978-83-941294-2-2.
  3. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu – Parafia – Proboszcz. [dostęp 10.08.2019 r.]
  4. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu – Historia – Wejsuny.
  5. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu – Historia – Biała Piska. [dostęp 10.08.2019 r.]
  6. Diecezja mazurska – Parafie – Pisz. [dostęp 10.08.2019 r.]
  7. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu – Historia – Łomża. [dostęp 10.08.2019 r.]
  8. Tomasz Otocki. Kościół wrażliwy społecznie. Współczesność mazurskich ewangelików. „Przegląd Bałtycki”, 04.09.2017 r.
  9. RudolfR. Bażanowski RudolfR., Kościoły i parafie diecezji mazurskiej. Przeszłość i teraźniejszość. Tom II, Olsztyn: Mazurskie Towarzystwo Ewangelickie, 2019, s. 290-294, ISBN 978-83-941294-2-2.
  10. Edward Małłek: Gdzie jest moja ojczyzna? Wspomnienia. Białystok-Ełk: Wydawnictwo Prymat, 2016, s. 473. ISBN 978-83-86064-23-6.
  11. a b c d e f g dr RudolfR. Bażanowski RudolfR., Kościoły i parafie diecezji mazurskiej. Przeszłość i teraźniejszość. Tom I, Olsztyn: Mazurskie Towarzystwo Ewangelickie, 2019, s. 32-35, ISBN 978-83-941294-2-2.
  12. a b c d e f g h i j k l m Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu – Historia – Pisz. [dostęp 10.08.2019 r.]
  13. Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu – Historia. [dostęp 16.09.2018 r.]
  14. Kazimierz Radzajewski. Wyznaniowa mniejszość tworzy własną parafię, a nie tak dawno.... „Gazeta Współczesna”, 03.01.2010 r.
  15. Walther Hubatsch: Geschichte der evangelischen Kirche Ostpreußens. Band III: Dokumente. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1968, s. 493-494.

Oceń: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Piszu

Średnia ocena:4.71 Liczba ocen:24